Saigon, 20-22 feb

Halleluja, het is gelukt.... ik ben eindelijk uit Mui Ne vertrokken, en in Saigon aangekomen.  Lang geleden dat ik nog eens in een grote stad ben geweest.  En eerlijk gezegd, Saigon valt best wel goed mee.  Ik zit in een super gezellige buurt, vlak bij de grote backpackersstraat, in een wir war van kleine steegjes met kraampjes en guesthouses.  Het is geweldig om het dagelijkse leven hier gade te slaan.  En wat me ook nog opviel,  de straten zijn hier opvallend proper.  Er hangen zelfs vuilnisbakken...dit heb ik nog nooit eerder gezien in Vietnam!

Saigon is heel westers.  Starbucks coffee, The Bodyshop,  dure winkels als Roberto Cavalli en Calvin Klein, cosmeticazaken als Shisheido en Clinique.  Grote wolkenkrabbers, shopping centra, cinemazalen, een ijsschaatsbaan, indoor zwembanen, enz....  En overal in de parken zie je mensen fitnessen, sporten, en Tai Chi of Falun gong (schrijf je dat zo ?) beoefenen.  Ik vond zelfs een sportcenter waar Capoeira lessen gegeven worden, en heb een training meegedaan.  Voor het eerst sinds jaren (en voor het eerst sinds mijn schouderoperatie) terug in de Roda :-) ... echt zalig.

Ik was nog geen halve dag in Saigon of ik loop al bekenden tegen het lijf.  Ik zat ergens iets te eten en daar zie ik opeens Luca op zijn krukken voorbijstrompelen.  Luca is de baas van Pogo, en hij is in Saigon voor een operatie aan zijn voet.   Blijkt dat hij een paar meter verderop in het guesthouse van Matt verblijft, die ik al eerder in Mui Ne heb leren kennen.  Hopla, ik heb mijn plek weer gevonden.  En s'avonds kom ik Viet tegen, mijn beste vietnamese vriendin.  Grappig, je bent echt nooit lang alleen in Azie.

Maar ik ben niet naar Saigon gekomen om de hele dag bij Matt aan de toog te hangen.  Ik wil ook nog wel het een en ander gezien hebben voor ik Vietnam verlaat.  De volgende morgen sta ik vroeg op om de Cau Dai tempel in Tay Ninh te gaan bezoeken, en de tunnels van Cu Chi.  Na een lange autorit komen we bij een van de indrukwekkendste tempels die ik ooit gezien heb.  Een gigantisch gebouw met kitcherige fresco's van slangen en draken en bontgekleurde zuilen versierd met bloemen en houtsnijwerk, waar Cau Dai aanhangers net een mis houden.

Het Cau Daisme is een mengeling van verschillende godsdiensten, ze nemen het beste uit het Confusianisme, het Taoisme, het Boeddhisme, het Christendom en de Islam, vermengd met het aanbidden van geesten en spiritualisme.  Cau Dai was vooral in de jaren 20 & 30 heel populair. Ze vormden een op zichzelf functionerende gemeenschap, een soort van dorp dat volledig autonoom leeft en zichzelf van alle behoeften kan voorzien.  Ze hadden zelfs een eigen leger.  En ook vandaag de dag kent deze merkwaardige sekte nog steeds talrijke aanhangers.

Daarna rijden we naar het tunnelcomplex van Cu Chi, een 200 km groot netwerk van ondergrondse tunnels door de Vietcong met de hand uitgegraven.  Het geeft een goed beeld van de vastberadenheid en de vindingrijkheid van de Vietcong, die zich met weinig middelen wist te verzetten tegen het machtige Amerikaanse leger.  Met boobietraps werden de GI's in de val gelokt, met peper werden de honden verschalkt die op zoek waren naar de ingangen van de tunnels,  van de overblijfselen van Amerikaanse tanks en munitie werden nieuwe bommen en wapens gemaakt, en van autobanden wisten ze sandalen te maken.  Termietenhopen werden gebruikt om de luchtschachten van de tunnels te camoufleren.  En koken deden ze enkel om 6.00 s'morgens, zodat de dampen zich zouden vermengen met de vroege ochtendnevel.

De geschiedenis van Cu Chi is interessant, maar de tunnels zelf worden nogal als "oorlogsattractie" uitgebuit.  Overal staan opgezette soldaten die oorlogstaferelen uitbeelden, en midden in het domein staat een 'shooting range' waar je tegen betaling zware oorlogswapens kan leegschieten.  Beetje tactloos, vind ik, gezien de bloederige geschiedenis van deze plek.  Het amerikaans koppel in mijn groep was er anders wel voor te vinden : "hey hon, wanna share an AK 47 with me?"    Ze vergeten misschien dat er hier vroeger al genoeg geschoten werd.  De "ijzeren driehoek", zoals men dit gebied vroeger noemde, kreeg in 1 dag & nacht soms tot wel 3600 bommen te verwerken van onophoudelijke raids van B52's en tanks.

De volgende dag ga ik het War Museum.  Niet bepaald de vrolijkste plek in Saigon, hier hangen gruwelijke foto's,  replicas van oorlogswapens, en marteltuigen met tekst en uitleg over het gebruik ervan.  De eerste vleugel van het gebouw is gewijd aan de Phu Quoc gevangenis, waar het Zuid Vietnamese bewind zijn krijgsgevangenen hield.  Ik zie de "tigercages", kleine kooien van 50 cm hoog, met prikkeldraad afgezet, waar 5-7 mensen gehurkt ingepropt werden.  Als ze beweegden, of probeerden te gaan liggen, werden ze geslagen.

Wat verder hangt een groot bord met een overzicht van de meest gebruikte marteltechnieken : vinger- en teennagels uittrekken, grote spijkers in je schedel kloppen, je botten breken met een hamer, genitalieen verbranden, electrische schokken toedienen, ogen verschroeien, en verschillende marteltechnieken met water.  Welk ziekelijk brein heeft dit allemaal bedacht ??!  Er is zelfs sprake van twee gevangenen die levend gekookt werden in een grote pot.

Een van de tentoongestelde marteltuigen is de "dead or alive" stick,  een stok met twee koppen.  Word je met de "dead"-kant geslagen, dan is er geen ontkomen meer aan... maar heb je geluk, en word je met de "alive"-kant bewerkt, dan zit er nog een kans in dat je het mss nog overleeft.  Verder nog zwepen met weerhaken,  bijlen, messen en andere huiveringwekkende voorwerpen, tot zelfs een guillotine.

Op de tweede verdieping een foto tentoonstelling over de slachtoffers van agent Orange, de uiterst giftige chemische troep op basis van dioxine, die al het leven op zijn pad vernielt.  Je ziet een foto van een stuk groene jungle voor & na Agent Orange... wat overblijft is een kaal, dor landschap waar niet 1 grassprietje meer staat.  Het gebied rond Saigon zou voor 50% aangetast zijn, en dat is de oorzaak voor misvormingen bij pasgeboren babies en kankers bij oudere mensen.  Je ziet schokkende foto's van kinderen met aangeboren afwijkingen, huidaandoeningen, siamese tweelingen, mentaal gestoorden..... een echte freakshow.

Op de derde verdieping foto's van de oorlog zelf, en meteen valt het op dat het verstrekken van objectieve informatie niet Vietnam's beste kant is.  Je ziet ontzettend veel leed van de arme vietnamezen en ontzettend veel gruweldaden van de gemene amerikanen.  En de bordjes met uitleg zijn de kers op de taart.  Deze hele oorlogshistorie wordt afgeschilderd alsof het de Amerikanen zijn die de schuld en oorzaak van alles zijn, terwijl het eigenlijk een puur Vietnamese oorlog was.  Het communistische noorden wou het kapitalistische zuiden innemen en het kapitalisme uitroeien.  Het zijn de vietnamezen zelf die de oorlog begonnen zijn... maar daar wordt natuurlijk niet veel over vermeld.

True, de amerikanen hadden niet moeten tussenkomen in een oorlog die hen eigenlijk helemaal niets aangaat.  Daar is weer dat typische amerikaans trekje om politieman van de wereld te willen spelen, en met een indrukwekkend machtsvertoon eens eventjes rap orde op zaken te gaan stellen.  Ze installeren een "puppet regime" in Saigon, en nemen de wapens op tegen de Vietcong. Maar naast alle vernielingen die ze aangericht hebben en slachtoffers die ze gemaakt hebben, hebben ze ook geld geinvesteerd in ziekenhuizen en in de wederopbouw van het land.  Weer iets waarover geen woord gerept wordt. Ik ben niet pro-amerikaans (zeker niet!!), maar ik vind wel dat de informatie die je krijgt objectief moet zijn, en niet eenzijdig .  En Vietnam heeft nog veel te leren op dat vlak.

Enkele foto's hebben me echt aangegrepen. Zelfs nadat ik het museum verlaten heb, blijven ze nog in mijn hoofd spoken.  Een foto van een gevangene uit de Phu Quoc gevangenis die na 10 jaar vrijgelaten wordt,  wat je ziet is een skelet met vel erover... en ja, deze man leeft nog.. een levende dode.  Een man die getroffen werd door een fosforbom,  zijn gezicht volledig verschroeid.   Een GI die een in stukken gereten lichaam van een VC in zijn hand houdt.

Een moeder met haar kinderen in het nauw gedreven in de rivier, het water tot aan hun lippen en doodsangst in hun ogen.  De wereldberoemde foto van Kim Phuc, het jonge meisje dat door napalm getroffen werd en de helft van haar lichaam zwaar verbrand heeft, en rent voor haar leven.  En tenslotte nog een heel schokkende foto van een jonge amerikaanse soldaat die zwaar gewond aan zijn hoofd op het slagveld ligt te creperen, een velddokter probeert om de wond ter plaatse te operen... van verdovingsmiddelen geen sprake.

Ik probeer de somberheid van mij af te schudden, en ga s'avonds naar Matt's place voor een pint te pakken.  En een aangename verrassing wacht mij daar... aan de toog vind ik Drew, Austin, Tony en Dez... mijn "kitesurf-vrienden" van Mui Ne !!  Zij zijn door de sponsor van onze kitesurfschool uitgenodigd om eens een kijkje te komen nemen in de fabriek om te zien hoe kites gemaakt worden, en daarom zijn ze in Saigon.  Een kroegentocht door de backpackerswijk, en "a little back-alley-walk" al zingend en zwanzend in de kleine straatjes van Saigon brengen mij weer helemaal in de juiste stemming.  Bedankt jongens, voor deze laaste geweldige avond in Vietnam !